Poziom czytelnictwa w Polsce od lat jest niski, a duży odsetek dorosłych nie czyta nawet jednej książki w skali roku. Nieco lepiej sytuacja w ostatnich latach przedstawia się wśród dzieci i młodzieży, ale wciąż wiele osób nie docenia korzyści płynących z czytania książek czy tym bardziej ze znajomości kanonu polskich lektur. Dlaczego warto je znać i w jaki sposób nakłonić młodzież do sięgania po klasyków?
Dlaczego warto czytać książki?
Nie ma większego truizmu niż stwierdzenie, że książki poszerzają horyzonty. A jednak to jeden z tych powodów, dla których rzeczywiście warto po nie sięgać. Książki to niepozorne przedmioty o prostej konstrukcji, które dzięki swojej treści zapewniają czytelnikom podróż bez konieczności wychodzenia z domu. Mało tego! Może to być podróż zarówno pod względem geograficznym, jak i podróż w czasie. Osoby, które czytają dużo książek, regularnie zwiększają swoją wiedzę w najróżniejszych dziedzinach, poszerzają zakres słów, poprawiają swoje umiejętności komunikacyjne, rozwijają empatię i wrażliwość, a także kreatywność. Książki stanowią połączenie rozrywki i osobistego rozwoju i to niezależnie od tego, czy sięgamy po literaturę popularnonaukową czy też po beletrystykę. Badania dowodzą również, że czytanie książek podtrzymuje aktywność mózgu i wspiera jego pracę na wielu polach. Istnieje jednak pewien rodzaj książek, po które młodzież sięga niechętnie. Lektury szkolne dla wielu uczniów stanowią prawdziwą bolączkę i przykry obowiązek pozwalający na dobre oceny z języka polskiego czy też zdanie egzaminów ósmoklasisty czy matury.
Niechęć do lektur – z czego wynika?
Lista lektur szkolnych jest niezmiernie zróżnicowana i nie można zakładać, że wszystkie z nich budzą awersję młodzieży. Problemy z czytaniem lektur mogą wynikać z bardzo różnych przyczyn, takich jak kłopot ze zrozumieniem poetyckich metafor w poematach wieszczów i dramaturgów, trudne słownictwo i terminologia w powieściach historycznych czy też brak umiejętności odczytywania poszczególnych symboli w powieściach pozytywistycznych. O ile bazująca na prostocie literatura obozowa, która jest przerabiana przez uczniów liceów, wpisuje się językowo w ich pojmowanie świata, o tyle powieści Henryka Sienkiewicza czy dramaty Williama Szekspira stanowią dla nieczytającej młodzieży swoistą egzotykę. Wiele lektur szkolnych wymaga szerokiej wiedzy historycznej, aby można je było w pełni zrozumieć. Inne zaś przerażają trudnym językiem i gabarytami, a w rezultacie uczniowie sięgają po streszczenia. Dobrym rozwiązanie tego problemu jest sięganie po audiobooki. Na przykład audiobook “Krzyżacy” online dla wielu uczniów będzie o wiele przyjemniejszą alternatywą dla opasłego tomu napisanego w języku wymagającym ogromnego skupienia podczas czytania. Audiobooki cieszą się w ostatnich latach rosnącą popularnością, ponieważ pozwalają na kontakt z literaturą w najróżniejszych okolicznościach. Można ich słuchać w trakcie podróży czy w domu, a lektorzy umiejętnie skupiają uwagę na ważnych fragmentach i budują dramaturgię. Warto również tłumaczyć młodzieży, jak ważne jest to, aby znać niektóre z dzieł literackich.
Dlaczego znajomość lektur jest potrzebna?
Kiedy dziecko nie przepada za matematyką, bardzo często słyszy, że jest to przedmiot przydający się przez całe życie. Ostatecznie w życiu codziennym nieustannie dokonujemy obliczeń. Jakie są więc argumenty za tym, aby znać lektury, skoro po szkole nikt o nie pyta? Znajomość najważniejszych dzieł literackich jest jak wytrych otwierający drzwi do ciekawszych rozmów czy inspirujący pracę skojarzeniową podczas oglądania filmów czy słuchania muzyki. Trudno dziś wyobrazić sobie nastolatka, który nie znałby Dawida Podsiadły. Artysta ten nagrał niegdyś utwór pod tytułem “4:30”, a godzina ta nawiązuje do godziny aresztowania bohatera “Kamieni na szaniec”, Janka Bytnara. Z kolei tytuł “Kamienie na szaniec” nawiązuje do utworu “Testament mój” Juliusza Słowackiego, w którym wieszcz wzywa żywych do oddawania życia za ojczyznę “jak kamienie przez Boga rzucane na szaniec”. Ten schemat nawiązań kulturowych pojawia się w wielu dziełach, a znajomość literackich dzieł pozwala lepiej odczytywać sztukę, ale i rzeczywistość.
Wpis gościnny: audioteka.pl
A to dlatego, że ich forma, powiew nowoczesności i trendu z korytarza szkolnego, staje się coraz bardziej „na topie”. Wielu dorosłych bywa zaskoczonych jak obsługa urządzeń bywa „dziecinnie prosta” dla każdego malucha i o ilu ciekawostkach informują nas wszechwiedzące przyszłe pokolenia.
